از دیرباز رسم بر آن بوده عروسی که عقد کرده است حدود 6 یا 7 ماه در منزل پدری می مانده است تا خرید جهاز توسط خونواده اش به اتمام برسد. جهاز معمولاً از پرده ایی قلمکاری شده و قالی های دست بافت به همراه مقداری ظروف بلوری، انواع چراغ های پایه دار و لاله و والور و ظروف غذاخوری چینی و سایر اقلامی که برای استفتده و گاهاً تزیینات روی تاقچه منازل استفاده می شد، بود. علاوه بر جهاز خانواده عروس برای داماد، پدر و برادرهای او نیز خلعتی هایی که عبارت بودند از لباده ایی بلند دوخته شده از انواع ترمه های کشمیری که جبه نامیده میشد.
مراسم جهاز بران چند روز قبل از مراسم و آتلیه عروسی انجام می شد. برای انجام مراسم جهاز بران از چند نفر که طبق کش نامیده می شدند به همراه قاطرهایشان استفاده می شد تا آنها بتوانند تمامی وسایل جهاز را به خانه داماد منتقل کنند. برای این مراسم علاوه بر طق کش ها تعدادی ساز و نقاره زن در طول مسیر منزل پدر عروس تا منزل داماد زبق کش ها را همراهی میکردند تا بدین صورت خبر شادی و سعادت در شهر سر دهند.
در جلوی منزل داماد چند نفر از قبل حضور داشتند تا با فیلمبرداری عروسی و با آب و جارو کردن جلوی منزل داماد انجا را برای مراسم اماده سازند. در هنگام رسیدن طبق کشان به جلوی منزل داماد، فردی از طرف خانواده عروس صورت کلیه جهاز را به داماد ارائه و بابت آن رسیدی دریافت میکرد که به آن رسید سیاهه جهاز عروس می گفتند. داماد پس از امضاء رسید سیاهه باید به عنوان انعام مبلغی را به طبق کش ها و نقاره چی ها پرداخت می کرد.
جهیزیه در ترکمن ها
در میان ترکمن ها تهیه جهیزیه بر عهده داماد می باشد که البته در گذشته های دور خانواده عروس مبلغی را به عنوان باشاق برای خرید ملزومات زندگی از خانواده داماد دریافت می کردند که امروزه این مراسم تا حد زیادی به فراموشی سپرده شده است.
جهیزیه در میان ترکمن ها از سه عدد سکه اشرفی، دو تخته پتو، تعداد شش عدد افسار اسب، یک عدد خورجن اسب، یک عدد طناب، انواع گردنبند و نمکدان و قندان، ظروف، لباس، شیشه، پیراهن و غیره تشکیل می شد.
جهاز تماشا در گیلان
در گیلان رسم بر این بود که همزمان با فتن عروس به خانه داماد یا چند روز قبل از آن افراد خوانچه بر، خوانچه ها را بر سر گرفته و به سمت خانه داما حرکت می کردند و هر وسیله را در جای خود می گذاشتند. معمولاً بل از انتقال جهیزیه آن را به تماشای فامیل و آشنایان عرویس و داماد میگذارند که از آن به عنوان جهاز تماشا یاد میشود.
